Htet Aung created the doc: " "ေဖ့စ္ဘြတ္က ကူးယူေဖာ္ၿပပါတယ္။ ကိုထက္ေအာင္က က်ေနာ့္ေမးလ္ထဲ ပို႔ေပးပါတယ္။
ဖင္လန္ႏိုင္ငံက ေက်ာင္းသူတစ္ေယာက္နဲ႔ ကားအတူစီးၿပီး က်မ ခရီးသြားဖူးပါတယ္။ ဘတ္စကားေပၚမွာ တစ္ေန႔လံုး စာကို သဲႀကီးမဲႀကီး ဖတ္ေနတာ ေတြ႔ခဲ႔ရတယ္။ စပ္စုတတ္တဲ႔ က်မက ေမးၾကည့္တယ္။
"ညီမေလး.. အဲဒီ စာမ်က္ႏွာ ၅၀၀ ေက်ာ္တဲ႔ စာအုပ္ကို ဘယ္ေလာက္ၾကာေအာင္ ဖတ္ရသလဲ"
"ႏွစ္ရက္ သံုးရက္ပါပဲ.. အစ္မ"
စာအုပ္ခ်စ္တဲ႔ က်မ အဖုိ႔ေတာ႔ အဲဒီလို စာအုပ္မ်ဳိးၿပီးဖို႔ဆို တစ္ပတ္ ႏွစ္ပတ္ေတာ႔ အခ်ိန္ေပးရပါမယ္။
အင္ဒိုနီးရွားက ကြ်န္းေတြကို ခရီးထြက္ျဖစ္တိုင္း ကမ္းေျခ သဲေသာင္ျပင္ေပၚမွာ ႏိုင္ငံျခား ဧည့္သည္ေတြ စာဖတ္ေနၾကတာ က်မ အၿမဲတမ္း ေတြ႔ေနရပါတယ္။ စာအုပ္ေတြကသာ သူတို႔အတြက္ အေကာင္းဆံုး အေဖာ္ ျဖစ္ပံုရပါတယ္။
ေဖ႔စ္ဘြတ္ေပၚမွာလည္း အေနာက္က မိတ္ေဆြအခ်ဳိ႕နဲ႔ က်မ ဆုံတတ္ပါတယ္။ စာဖတ္၀ါသနာ ပါသူေတြပီပီ၊ သူတို႔ ကိုယ္ေရးဖိုင္ထဲမွာ အႀကိဳက္ဆံုး စာအုပ္စာရင္းေတြ ကိုယ္စီ တင္ထားၾကပါတယ္။
ဒီလူေတြအဖို႔ေတာ႔ ၀ါသနာပါလို႔၊ အပ်င္းေျဖဖို႔ စာဖတ္တာ မဟုတ္ပါ။ စာဖတ္ျခင္းဟာ ယဥ္ေက်းမွႈ တစ္ခုကို ျဖစ္ေနတာပါ။ ဥေရာပ၊ ေျမာက္အေမရိက၊ ဂ်ပန္နဲ႔ ေတာင္ကိုရီးယား လို ဖြံ႔ၿဖိဳးၿပီး တိုင္းျပည္ေတြမွာ စာဖတ္ျခင္းဟာ စြဲစြဲၿမဲၿမဲလုပ္ရမယ္႔ ယဥ္ေက်းမွႈတစ္ခုလို ျဖစ္ေနၾကတာပါ။
စာဖတ္တဲ႔ အေလ႔အက်င္႔ဆိုတာ ကေလးဘ၀လို ငယ္ငယ္ရြယ္ရြယ္မွာကတည္းက ပ်ဳိးေထာင္ရတာပါ။ မိခင္က စာမဖတ္တတ္ေသးတဲ႔ ကေလးငယ္ကို အသံထြက္ၿပီး ဖတ္ျပရပါတယ္။ ကေလးကိုယ္တိုင္ သူ႔ဟာသူ စာဖတ္လာႏိုင္တဲ႔အထိ မိခင္က ဖတ္ျပေနဖို႔ လိုပါတယ္။ အဲဒီ အေလ႔အက်င္႔က ကေလးကို ဘာသာစကား ကြ်မ္းက်င္မွႈရေအာင္ စပ်ဳိးေထာင္ရာမွာ အမ်ားႀကီး အေထာက္အကူျဖစ္ေစပါတယ္။
ဖြ႔ံၿဖိဳးၿပီးႏို္င္ငံေတြက ၿမိဳ႕တိုင္း၊ ရပ္ကြက္ေတြတိုင္းမွာ လူေတြ စာအုပ္ အလြယ္တကူ လက္လွမ္းမွီႏိုင္ေအာင္ စာၾကည့္တိုက္ေတြ ထားေပးၾကပါတယ္။ အဲဒီ ႏိုင္ငံေတြကလူေတြ စာသဲႀကီးမဲႀကီး ဖတ္တဲ႔အက်င္႔ဟာ ေနရာတိုင္းမွာ စာၾကည့္တိုက္ေတြ ရွိေနတာေၾကာင္႔မို႔ ျဖစ္ပါတယ္။
သူတို႔ကို စာဖတ္က်င္႔ ျဖစ္ေစတဲ႔ ေနာက္အေၾကာင္းတစ္ခုကေတာ႔ ေက်ာင္းမွာကတည္းက စာအုပ္ေတြကို မဖတ္မေနရ ဖတ္ရတာပါ။ အေနာက္ႏိုင္ငံေတြက မူလတန္းေက်ာင္း စာသင္ခန္းတိုင္းရဲ႕ ေထာင္႔ေတြမွာ စာၾကည့္တိုက္ေလးေတြ ရွိပါတယ္။ ဗဟုသုတျဖစ္စရာ စာအုပ္အမ်ဳိးမ်ဳိးေတြ ရွိေနပါတယ္။
ေက်ာင္းေတြက ေက်ာင္းသားေတြကို စာဖတ္စြမ္းရည္ စစ္ေဆးမွႈ ပံုမွန္လုပ္ပါတယ္။ စစ္ေဆးမွႈၿပီးတိုင္း ဆရာက ေက်ာင္းသားရဲ႕ စာဖတ္စြမ္းရည္အဆင္႔ကုိ အကဲျဖတ္ၿပီး သင္႔ေလ်ာ္မွန္ကန္တဲ႔ စာအုပ္ ေရြးခ်ယ္တတ္ေအာင္ လမ္းညႊန္ေပးပါတယ္။
စာဖတ္ျခင္းကို စိတ္၀င္စားလာေအာင္၊ စာဖတ္စြမ္းရည္ျမင္႔ေအာင္ ပ်ဳိးေထာင္ရာမွာ ဖင္လန္ႏိုင္ငံကို နမူနာ ယူသင္႔ပါတယ္။ ဖင္လန္ေက်ာင္းသားေတြရဲ႕ စာဖတ္စြမ္းရည္ဟာ ကမၻာမွာ တတိယအဆင္႔ ရွိပါတယ္။ စာဖတ္က်င္႔ကို လူထုေတြၾကား ယဥ္ေက်းမွႈျဖစ္လာေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေနတဲ႔ ထူးျခားတဲ႔ တိုင္းျပည္ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီလို လုပ္ေဆာင္ရာမွာ အဓိကအခ်က္က စာအုပ္၊ သတင္းစာနဲ႔ မဂၢဇင္းေတြကို အားလံုး လက္လွမ္းမွီေအာင္ အမ်ားျပည္သူ႔ စာၾကည့္တိုက္ေတြမွာ ထားေပးျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး စာဖတ္ျခင္းရဲ႕ အေရးပါမွႈကို ေက်ာင္းေတြ၊ ဆရာေတြနဲ႔ မိဘေတြက ကမ္ပိန္းတစ္ခုအျဖစ္ အဆက္မျပတ္ လွႈံေဆာ္ေနျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီလို ႀကိဳးစားရာမွာ ဖင္လန္ သတင္းစာတိုက္ေတြ၊ စာအုပ္ထုတ္ေ၀ေရး လုပ္ငန္းေတြ၊ ေက်ာင္းဆရာ သမဂၢေတြ၊ ေက်ာင္းစာၾကည့္တိုက္နဲ႔ ကိုယ္ပိုင္စာၾကည့္တိုက္ေတြ စတဲ႔အဖြဲ႔အစည္းေတြရဲ႕ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မွႈက အဓိက အခန္းက႑မွာ ပါ၀င္ပါတယ္။
စာဖတ္ျခင္းဟာ ဘာသာစကား စြမ္းရည္တိုးတက္ဖို႔အတြက္ အေရးပါပါတယ္။ လူထုရဲ႕ ဘာသာစကား စြမ္းရည္ ျမင္႔မားမွႈနဲ႔ ဗဟုသုတၾကြယ္၀မွႈက တစ္ဦးခ်င္းကိုေရာ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းကိုပါ အမ်ားႀကီး အက်ဳိးျဖစ္ေစပါတယ္။
ပထမအခ်က္က ေက်ာင္းမွာ စာဖတ္စြမ္းရည္ ေလ႔က်င္႔ေပးျခင္းဟာ ေက်ာင္းသားေတြကို ေအာင္ျမင္တဲ႔ သင္ယူေလ႔လာသူေတြ ျဖစ္လာေစပါတယ္။ စနစ္တက် စာဖတ္ႏိုင္မွႈက တကၠသိုလ္ ပညာေရးမွာေရာ တသက္တာ သင္ယူဆည္းပူးသူ အျဖစ္နဲ႔ပါ ေအာင္ျမင္မွႈေတြ ရရွိေစပါတယ္။
ဒုတိယအခ်က္က စာဖတ္ျခင္းဟာ တစ္စံုတစ္ဦးကို ဆန္းသစ္တီထြင္သူျဖစ္ေအာင္ လွႈံေဆာ္ေပးႏိုင္ပါတယ္။ ဆန္းသစ္တီထြင္မွႈ ရလဒ္ေတြဆိုတာ အိုင္ဒီယာေတြနဲ႔ အယူအဆေတြ ေပါင္းစပ္ၿပီးမွ ရလာတာပါ။ စာေတြ ပိုမ်ားမ်ားဖတ္ေလ၊ အယူအဆနဲ႔ စိတ္ကူးစိတ္သန္းေတြ ပိုမ်ားမ်ား ၀င္လာေလ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင္႔လည္း တီထြင္ဖန္တီးမွႈ အမ်ားစုဟာ ဖြံ႔ၿဖိဳးၿပီးႏိုင္ငံေတြကေန လာေနတာ အံ႔ဩစရာ မရွိပါဘူး။
ဂ်ပန္ကိုပဲ ၾကည့္ပါ။ ဂ်ပန္ေတြရဲ႕ စာဖတ္စြမ္းရည္ ျမင္႔မားမွႈေၾကာင္႔ ကမၻာမွာ တီထြင္ဆန္းသစ္မွႈ အမ်ားဆံုး ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံ ျဖစ္လာေစခဲ႔ပါတယ္။ အျခားအာရွႏိုင္ငံေတြ ဂ်ပန္ကို အၿမဲ အတုယူ အားက်သင္႔ပါတယ္။
တတိယအခ်က္။ စာဖတ္ျခင္းဟာ အျမင္မတူမွႈအေပၚ သည္းခံမွႈနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ျမွင္႔တင္ေပးပါတယ္။ စာမ်ားမ်ား ဖတ္တာနဲ႔အမွ်၊ အျခားလူေတြရဲ႕ ယဥ္ေက်းမွႈ၊ ဓေလ႔ထံုးစံ၊ ယံုၾကည္ခ်က္၊ ဘာသာေရး၊ လူမ်ဳိးေရးေတြကို ပိုၿပီးနားလည္ ခံစားတတ္လာပါတယ္။
ဥပမာ၊ ဗုဒၶဘာသာ၊ ခရစ္ယာန္နဲ႔ မူဆလင္ေတြဟာ တစ္ဦးယံုၾကည္ခ်က္အေၾကာင္း တစ္ဦး ဖတ္ၾကတယ္ဆိုရင္ ဘာသာတရားေတြရဲ႕ အဓိက အႏွစ္သာရက ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ တရားမွ်တမွႈနဲ႔ ကိုယ္ခ်င္းစာတရားေတြ ျဖစ္တာကို သိနားလည္ၾကပါမယ္။ ဒီလို နားလည္လာရင္ ေဒသပဋိပကၡေတြကို ေလွ်ာ႔ခ်ႏိုင္ၾကပါလိမ္႔မယ္။
စာဖတ္ျခင္းကေန အနာဂတ္မွာ လူမ်ဳိးေရးနဲ႔ ဘာသာေရး ပဋိပကၡေတြကို တားျမစ္ေပးႏိုင္မယ္လို႔ က်မ အေလးအနက္ ယံုၾကည္ေနပါတယ္။ က်မတို႔ အင္ဒိုနီးရွား တင္မကဘဲ အာစီယံ ေဒသတြင္းႏိုင္ငံအားလံုးမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ စာကို စနစ္တက် ဖတ္တဲ႔ အေလ႔အက်င္႔ေတြ ပ်ဳိးေထာင္ဖို႔ အျမန္ လိုအပ္ေနပါတယ္။
ဒါေၾကာင္႔ အာစီယံႏိုင္ငံတိုင္းမွာ စာဖတ္ျခင္းကို ယဥ္ေက်းမွႈျဖစ္လာေအာင္အထိ လုပ္ၾကဖို႔ ေပၚလစီမိတ္ကာ ေတြကို က်မ အႀကံေပးခ်င္ပါတယ္။ လူထုအားလံုး စာဖတ္လာေအာင္ တယ္လီေဗးရွင္းေတြ၊ ပိုစတာေတြ၊ ေဆာင္ပုဒ္ေတြ၊ လက္ကမ္းစာေစာင္ေတြနဲ႔ လွႈံ႔ေဆာ္မွႈအထိ လုပ္ရမယ္။
ဒါေပမဲ႔ အေပၚယံ ဟန္ျပေတြမဟုတ္ဘဲ၊ ထိေရာက္တဲ႔ နည္းလမ္းေတြနဲ႔ အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔ လိုပါတယ္။
စာဖတ္စြမ္းရည္ကို ျမွင္႔မားေစမယ္႔ ပညာေရးသင္ရိုးညႊန္းတမ္းေတြကို ႏိုင္ငံတကာေက်ာင္းေတြ၊ ပညာရွင္ေတြနဲ႔ ညွိႏွႈိင္းဆြဲဖို႔ ပညာေရးဌာနေတြက အေကာင္အထည္ ေဖာ္ရပါမယ္။
ရည္ရြယ္ခ်က္က စာသင္ခန္းမွာ ကေလးေတြ မဖတ္မေနရ စာဖတ္ေစဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီအတြက္ ေက်ာင္းေတြမွာ ျပဌာန္းစာအုပ္တင္မကဘဲ၊ ဖတ္စရာ စာအုပ္မ်ဳိးစံုနဲ႔ စာၾကည့္တိုက္အတြက္ လိုအပ္သမွ် အေထာက္အကူ ပစၥည္းေတြ ျဖည္းဆည္းေပးထားရပါမယ္။ ေက်ာင္းသားေတြရဲ႕ အရြယ္ဖြံ႔ၿဖိဳးမွႈနဲ႔အတူ စာဖတ္စြမ္းရည္ ျမင္႔လာေအာင္၊ သုတ ရသ စာအုပ္အားလံုး ဖတ္ခြင္႔ ျပဳရပါမယ္။
ေနာက္ ေဒသစာၾကည့္တိုက္ေတြနဲ႔ ပုဂၢလိကစာၾကည့္တိုက္ေတြ ထူေထာင္ဖို႔ လိုအပ္တဲ႔ စာအုပ္စာတမ္းေတြကို အစိုးရက ပံ႔ပိုးေပးရပါမယ္။ စာၾကည့္တိုက္ေတြၾကားမွာ ကြန္ယက္ဖြဲ႔ေပးထားရပါမယ္။ ရည္ရြယ္ခ်က္က လူထုကို ဗဟုသုတျဖစ္ေစမယ္႔ စာအုပ္ေတြ မ်ားမ်ား ငွားေပးႏိုင္ဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။
အာစီယံႏိုင္ငံေတြမွာ စာဖတ္အားနည္းတဲ႔ အဓိက အေၾကာင္းက စာအုပ္စာေပကို လူထုနဲ႔ လက္လွမ္းမွီမွီ ထားမေပးႏိုင္တဲ႔ အခ်က္ျဖစ္တာ က်မတို႔ ျမင္ေတြ႔ေနရပါတယ္။ အစိုးရေတြအေနနဲ႔ လူထု စာဖတ္ေရး လုပ္ငန္းအတြက္ ေငြေၾကးအလံုအေလာက္ သံုးစြဲသင္႔ပါတယ္။
စာဖတ္တဲ႔ ယဥ္ေက်းမွႈဟာ ဖြံ႔ၿဖိဳးၿပီးႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံ ျဖစ္လာဖို႔အတြက္ အလြန္အေရးႀကီးတဲ႔ အခ်က္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုပ္ငန္းမွာ စိန္ေခၚမွႈေတြ ရွိေပမဲ႔၊ ကိုယ္႔ႏိုင္ငံ ကိုယ္႔ေဒသ ဖြံ႔ၿဖိဳးဖို႔ အိပ္မက္ မက္ထားရင္ မျဖစ္မေန က်ားကုတ္က်ားခဲ လုပ္ၾကရမွာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
အနာဂတ္မွာ က်မတို႔ အာစီယံ ေဒသႏိုင္ငံအားလံုးက ကားေပၚ၊ ရထားေပၚ၊ ေလယာဥ္နဲ႔ သေဘၤာေပၚ၊ ေကာ္ဖီဆိုင္၊ လက္ဘက္ရည္ဆိုင္ ေတြမွာ လူေတြ စာဖတ္ေနတာကို ျမင္ရဖို႔ လိုပါတယ္။ ဘယ္ေနရာ ၾကည့္လိုက္ၾကည့္လိုက္ လူေတြ စာဖတ္ေနၿပီဆိုရင္ေတာ႔ အာစီယံေဒသလည္း ဖြ႔ံၿဖိဳးၿပီးႏိုင္ငံေတြ ျဖစ္ေနၿပီေပါ႔။
ရည္ညႊန္း။ The Jakarta Post
(စာေရးသူ Betsy Sahetapy မွာ Jakarta International School မွ ေက်ာင္းဆရာမ ျဖစ္သည္။)
၀င္႔ထန္း
